高等学校化学学报 ›› 2023, Vol. 44 ›› Issue (2): 20220511.doi: 10.7503/cjcu20220511
郭文娟1,2(), 张颖1,2, 于洁1, 代昭1,2, 侯伟钊1
收稿日期:
2022-08-01
出版日期:
2023-02-10
发布日期:
2022-10-06
通讯作者:
郭文娟
E-mail:guowenjuan@tiangong.edu.cn
基金资助:
GUO Wenjuan1,2(), ZHANG Ying1,2, YU Jie1, DAI Zhao1,2, HOU Weizhao1
Received:
2022-08-01
Online:
2023-02-10
Published:
2022-10-06
Contact:
GUO Wenjuan
E-mail:guowenjuan@tiangong.edu.cn
Supported by:
摘要:
以烟酸(NIC)为配体制备了金属-有机骨架材料(MOFs)铜-烟酸-四甲基乙二胺配位聚合物(Cu-NIC-TMED), 并将其用于黄芩中黄芩苷的吸附、 分离和纯化, 建立了一种无毒无害、 环境友好、 流程简化且效率较高的提取方法. 采用溶剂热法合成Cu-NIC-TMED, 然后对其进行结构表征, 以实现适当的配位及准确合成. 研究了Cu-NIC-TMED吸附黄芩苷的规律和机理: 该吸附符合准二级动力学方程, 平衡吸附数据符合Langmuir吸附等温模型. 同时, 通过对响应面(RSM)进行优化得到最佳吸附参数. 在最佳吸附参数条件下, Cu-NIC-TMED对黄芩中黄芩苷的吸附率高达84.08%, 且对黄芩中其它成分的吸附效果微乎其微. 使用pH=6.8的磷酸盐缓冲溶液(PBS)作为解吸溶液, Cu-NIC-TMED解吸黄芩苷的解吸率为41.24%, 黄芩苷的纯度由吸附前的21.55%提高到解吸后的75.77%, Cu-NIC-TMED在吸附前后具有良好的稳定性, 回收率达到78.64%. 因此, Cu-NIC-TMED在黄芩苷的吸附纯化中具有应用价值.
中图分类号:
TrendMD:
郭文娟, 张颖, 于洁, 代昭, 侯伟钊. Cu-NIC-TMED富集黄芩中黄芩苷的规律及机理. 高等学校化学学报, 2023, 44(2): 20220511.
GUO Wenjuan, ZHANG Ying, YU Jie, DAI Zhao, HOU Weizhao. Law and Mechanism of Enrichment of Baicalin in Scutellaria baicalensis by Cu-NIC-TMED. Chem. J. Chinese Universities, 2023, 44(2): 20220511.
Element | Coding | Standard(-1) | Standard(0) | Standard(1) |
---|---|---|---|---|
Adsorbent dosage/mg | A | 8.0 | 16.0 | 24.0 |
Crude extract concentration/(mg·mL-1) | B | 0.20 | 0.30 | 0.40 |
pH | C | 5.0 | 6.0 | 7.0 |
Table 1 Experimental values and coded levels of the element used for the central composite design
Element | Coding | Standard(-1) | Standard(0) | Standard(1) |
---|---|---|---|---|
Adsorbent dosage/mg | A | 8.0 | 16.0 | 24.0 |
Crude extract concentration/(mg·mL-1) | B | 0.20 | 0.30 | 0.40 |
pH | C | 5.0 | 6.0 | 7.0 |
Fig.4 HPLC of crude extract before(a) and after(b) absorption of Cu⁃NIC⁃TMED for baicalin and desorption solution(c) of baicalin eluted from Cu⁃NIC⁃TMED
Design point | Element A | Element B | Element C | Adsorption rate(%) | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Measured | Predicted | |||||
1 | 0 | 0 | 0 | 84.35 | 84.08 | |
2 | 1 | 1 | 0 | 79.77 | 79.99 | |
3 | 0 | -1 | 1 | 65.57 | 65.39 | |
4 | 0 | -1 | -1 | 73.81 | 73.89 | |
5 | 1 | -1 | 0 | 76.88 | 77.20 | |
6 | 0 | 1 | -1 | 68.13 | 68.31 | |
7 | -1 | 0 | -1 | 68.21 | 68.34 | |
8 | 0 | 0 | 0 | 84.57 | 84.08 | |
9 | 1 | 0 | 1 | 68.35 | 68.21 | |
10 | 1 | 0 | -1 | 74.57 | 74.75 | |
11 | -1 | 0 | 1 | 71.86 | 72.25 | |
12 | -1 | -1 | 0 | 77.42 | 77.19 | |
13 | 0 | 0 | 0 | 83.78 | 84.08 | |
14 | 0 | 0 | 0 | 83.82 | 84.08 | |
15 | 0 | 1 | 1 | 74.83 | 74.18 | |
16 | 0 | 0 | 0 | 83.90 | 84.08 | |
17 | -1 | 1 | 0 | 78.49 | 78.18 |
Table 2 Measured and predicted adsorption rates of baicalin by Cu⁃NIC⁃TMED for the individual design points
Design point | Element A | Element B | Element C | Adsorption rate(%) | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Measured | Predicted | |||||
1 | 0 | 0 | 0 | 84.35 | 84.08 | |
2 | 1 | 1 | 0 | 79.77 | 79.99 | |
3 | 0 | -1 | 1 | 65.57 | 65.39 | |
4 | 0 | -1 | -1 | 73.81 | 73.89 | |
5 | 1 | -1 | 0 | 76.88 | 77.20 | |
6 | 0 | 1 | -1 | 68.13 | 68.31 | |
7 | -1 | 0 | -1 | 68.21 | 68.34 | |
8 | 0 | 0 | 0 | 84.57 | 84.08 | |
9 | 1 | 0 | 1 | 68.35 | 68.21 | |
10 | 1 | 0 | -1 | 74.57 | 74.75 | |
11 | -1 | 0 | 1 | 71.86 | 72.25 | |
12 | -1 | -1 | 0 | 77.42 | 77.19 | |
13 | 0 | 0 | 0 | 83.78 | 84.08 | |
14 | 0 | 0 | 0 | 83.82 | 84.08 | |
15 | 0 | 1 | 1 | 74.83 | 74.18 | |
16 | 0 | 0 | 0 | 83.90 | 84.08 | |
17 | -1 | 1 | 0 | 78.49 | 78.18 |
Type | Sum of square | Degrees of freedom | Mean square | F value | P value |
---|---|---|---|---|---|
Model | 647.14 | 9 | 73.58 | 425.62 | <0.0001 |
A | 1.41 | 1 | 1.61 | 9.32 | 0.0185 |
B | 12.15 | 1 | 7.11 | 41.11 | 0.0004 |
C | 2.26 | 1 | 2.11 | 12.21 | 0.0101 |
AB | 1.83 | 1 | 0.83 | 4.79 | 0.0648 |
AC | 12.69 | 1 | 24.35 | 140.88 | <0.0001 |
BC | 55.85 | 1 | 55.8 | 322.79 | <0.0001 |
A2 | 28.38 | 1 | 35.18 | 203.53 | <0.0001 |
B2 | 39.62 | 1 | 39.25 | 227.06 | <0.0001 |
C2 | 458.3 | 1 | 459.43 | 2657.63 | <0.0001 |
Residual | 15.44 | 7 | 0.17 | ||
Lack of fit residuals | 14.94 | 3 | 0.24 | 1.87 | 0.2747 |
Pure error | 0.5 | 4 | 0.13 | ||
Sum | 662.58 | 16 |
Table 3 Statistical data obtained after implementing response surface methodology (ANOVA)*
Type | Sum of square | Degrees of freedom | Mean square | F value | P value |
---|---|---|---|---|---|
Model | 647.14 | 9 | 73.58 | 425.62 | <0.0001 |
A | 1.41 | 1 | 1.61 | 9.32 | 0.0185 |
B | 12.15 | 1 | 7.11 | 41.11 | 0.0004 |
C | 2.26 | 1 | 2.11 | 12.21 | 0.0101 |
AB | 1.83 | 1 | 0.83 | 4.79 | 0.0648 |
AC | 12.69 | 1 | 24.35 | 140.88 | <0.0001 |
BC | 55.85 | 1 | 55.8 | 322.79 | <0.0001 |
A2 | 28.38 | 1 | 35.18 | 203.53 | <0.0001 |
B2 | 39.62 | 1 | 39.25 | 227.06 | <0.0001 |
C2 | 458.3 | 1 | 459.43 | 2657.63 | <0.0001 |
Residual | 15.44 | 7 | 0.17 | ||
Lack of fit residuals | 14.94 | 3 | 0.24 | 1.87 | 0.2747 |
Pure error | 0.5 | 4 | 0.13 | ||
Sum | 662.58 | 16 |
Fig.8 Response surface contour plots for the adsorption rate under different conditions of the crude extract concentration and adsorbent dosage(A), pH and adsorbent dosage(B), pH and the crude extract concentration(C)
Fig.11 XPS spectra before(a) and after(b) adsorption of Cu⁃NIC⁃TMED for baicalin(A) N1s XPS spectra; (B) O1s XPS spectra; (C) Cu2p XPS spectra; (D) XPS wide-scan survey spectra.
1 | Evans J. D., Garai B., Reinsch H., Li W. J., Dissegna S., Bon V., Senkovska I., Fischer R. A., Kaskel S., Janiak C., Stock N., Volkmer D., Coord. Chem. Rev., 2019, 380, 378—418 |
2 | Ren H., Zhu G. S., Acta Chim. Sinica, 2015, 73(6), 587—599 |
任浩, 朱广山. 化学学报, 2015, 73(6), 587—599 | |
3 | Lin Z. J., Lv J., Hong M. C., Cao R., Chem. Soc. Rev., 2014, 43(16), 5867—5895 |
4 | Wang L. J., Fan H. C., Qin Y., Cao Q. E., Zheng L. Y., Chem. J. Chinese Universities, 2021, 42(4), 1167—1176 |
王隆杰, 范鸿川, 秦渝, 曹秋娥, 郑立炎. 高等学校化学学报, 2021, 42(4), 1167—1176 | |
5 | Wan Y., Sun M. N., Zhao M. Y., Chem. J. Chinese Universities, 2021, 42(2), 575—594 |
万月, 宋美娜, 赵美延. 高等学校化学学报, 2021, 42(2), 575—594 | |
6 | Qin Y. T., Guo J., Zhao M. T., Trans. Tianjin Univ., 2021, 27(6), 434—449 |
7 | Liu S. S., Cai Y. C., Guan N. J., Li L. D., Chem. J. Chinese Universities, 2021, 42(1), 268—288 |
刘珊珊, 柴玉超, 关乃佳, 李兰冬. 高等学校化学学报, 2021, 42(1), 268—288 | |
8 | Qiao Z. W., Li L. B., Zhou J., Chem. J. Chinese Universities, 2014, 35(12), 2638—2644 |
乔智威, 李理波, 周健. 高等学校化学学报, 2014, 35(12), 2638—2644 | |
9 | Pooresmaeil M., Asl E. A., Namazi H., J. Alloys Compd., 2021, 885, 1—12 |
10 | Xiao Y. Q., Li S. H., Tang J., Xu J., Deng F., Chem. J. Chinese Universities, 2020, 41(2), 204—220 |
肖宇情, 李申慧, 汤晶, 徐君, 邓风. 高等学校化学学报, 2020, 41(2), 204—220 | |
11 | Yang S. Q., Xia G. M., Liu X. J., Chin. Med. Biotechnol., 2021, 16(2), 150—154 |
杨思琪, 夏桂民, 刘秀均. 中国医药生物技术, 2021, 16(2), 150—154 | |
12 | Loh J. S., Tan L. K. S., Lee W. L., Ming L. C., How C. W., Foo J. B., Kifli N., Goh B. H., Ong Y. S., Cancers, 2021, 13(21), 5346 |
13 | Yu H. Y., Chen D. Q., Sun K. X., Chinese J. New Drugs, 2013, 22(16), 1912—1915 |
于洪云, 陈大全, 孙考祥. 中国新药杂志, 2013, 22(16), 1912—1915 | |
14 | Guo W. J., Yu J., Dai Z., Hou W. Z., Acta Chim. Sinica, 2019, 77(11), 1203—1210 |
郭文娟, 于洁, 代昭, 侯伟钊. 化学学报, 2019, 77(11), 1203—1210 | |
15 | Zhao D. J., Ma S. Y., J. Jiangsu Chemical Industry, 2005, 33(1), 53—56 |
赵东江, 马松艳. 江苏化工, 2005, 33(1), 53—56 | |
16 | Wang J., Wu L. R., Shi Y. L., Wang J., Liu D. D., J. Anhui Chemical Industry, 2019, 45(3), 13—15 |
王佳, 吴李瑞, 史玉龙, 汪娇, 刘典典. 安徽化工, 2019, 45(3), 13—15 | |
17 | Chou T. C., Chang L. P., Li C. Y., Wong C. S., Yang S. P, Anesth. Analg., 2003, 97(6), 1724—1729 |
18 | Dinda B., Dinda S., DasSharma S., Banik R., Chakraborty A., Dinda M., Eur. J. Med. Chem., 2017, 131, 68—80 |
19 | Li⁃Weber M., Cancer Treat. Rev, 2009, 35(1), 57—68 |
20 | Wu J. A., Attele A. S., Zhang L., Yuan C. S., Am. J. Chin. Med., 2001, 29(1), 69—81 |
21 | Liang W., Huang X. B., Chen W. Q., Aging Dis., 2017, 8(6), 850—867 |
22 | Wu R. T., Lv D. F., Xu F., Yan J., Yuan W. B., Chen X., J. Guangzhou Chemical Industry, 2021, 49(22), 17—19 |
吴若彤, 吕道飞, 许锋, 颜健, 袁文兵, 陈忻. 广州化工, 2021, 49(22), 17—19 | |
23 | Deng S. B., Lv X., Wang Z. W., Liu D. F., Li H. Y., Qian D., Zhou J., Duan J. X., Ma H. Y., J. Nanjing University Tradit. Chin. Med., 2022, 38(5), 445—451 |
邓双炳, 吕翔, 王章伟, 刘地发, 李慧勇, 钱东, 周婧, 段金廒, 马宏跃. 南京中医药大学学报, 2022, 38(5), 445—451 | |
24 | Zhang Y., Liu X. S., Hao J. Y., Xue Z. M., Yin J. Y., Su J., Tang W., Sun H. J., Shi T. R., Modern Animal Husbandry Science & Technology, 2022, 87(3), 4—7 |
张艳, 刘雪松, 郝敬友, 薛沾枚, 尹珺伊, 苏景, 唐伟, 孙洪杰, 史同瑞. 现代畜牧科技, 2022, 87(03), 4—7 | |
25 | Cai M. R., Yao Y., Yin D. G., Wang K. X., Hu X. L., Liu M. T., Dong X. X., Qu C. H., Yin X. B., Ni J., Chinese Herb. Med., 2021, 52(16), 5028—5038 |
蔡梦如, 姚宇, 尹东阁, 王开心, 胡雪凌, 刘曼婷, 董晓旭, 曲昌海, 尹兴斌, 倪健. 中草药, 2021, 52(16), 5028—5038 | |
26 | Gao P., Ma Q. X., Zhu J. F., Yin X., Pract. Pharm. Clin. Remed., 2021, 24(2), 167—170 |
高鹏, 马巧霞, 朱金芳, 银秀. 实用药物与临床, 2021, 24(2), 167—170 | |
27 | Liu L., Li K., Hao X., Wang G. Z., Qin X. M., Du G. H., Zhang X., Chem. J. Chinese Universities, 2016, 37(12), 2168—2175 |
刘磊, 李科, 郝霞, 王桂臻, 秦雪梅, 杜冠华, 张翔. 高等学校化学学报, 2016, 37(12), 2168—2175 | |
28 | Yesilel O. Z., Erer H., Mutlu A., Büyükgüngör O., Polyhedron, 2009, 28(1), 150—156 |
29 | State Pharmacopoeia Commission of the PRC, The Pharmacopoeia of the People’s Republic of China, Chemical Industry Publishing Press, Beijing, 2015, 301—302 |
中华人民共和国国家药典委员会. 中国药典, 北京: 化学工业出版社, 2015, 301—302 | |
30 | Li W. S., Chen X., Chinese Herb. Med., 2000, 31(2), 107—108 |
黎万寿, 陈幸. 中草药, 2000, 31(2), 107—108 | |
31 | Wang X. D., Xu D. D., Lv W. Z., Liu J. Y., Liu Q., Jing X. Y., Wang J., Chem. J. Chinese Universities, 2017, 38(11), 1927—1934 |
王晓丹, 徐丹丹, 吕维忠, 刘婧媛, 刘琦, 景晓燕, 王君. 高等学校化学学报, 2017, 38(11), 1927—1934 | |
32 | Moghaddam Z. S., Kaykhaii M., Khajeh M., Oveisi A. R., Anal. Methods, 2020, 12(5), 651—656 |
33 | Hao C., Zhai L. H., Dong H. J., Xue F. M., Cheng Y., Chinese J. New Drugs, 2021, 30(11), 1031—1037 |
郝翠, 翟立海, 董红敬, 薛富民, 程燕. 中国新药杂志, 2021, 30(11), 1031—1037 |
[1] | 路雨, 王铁. 中空金属有机框架材料的研究进展[J]. 高等学校化学学报, 2023, 44(1): 20220662. |
[2] | 姜宏斌, 代文臣, 张娆, 徐晓晨, 陈捷, 杨光, 杨凤林. Co3O4/UiO-66@α-Al2O3陶瓷膜对VOCs废气的分离催化性能[J]. 高等学校化学学报, 2022, 43(6): 20220025. |
[3] | 张小玉, 薛冬萍, 杜宇, 蒋粟, 魏一帆, 闫文付, 夏会聪, 张佳楠. MOF衍生碳基电催化剂限域催化O2还原和CO2还原反应[J]. 高等学校化学学报, 2022, 43(3): 20210689. |
[4] | 李华, 杨科, 黄俊峰, 陈凤娟. UiO-66-NH2/wood的设计构筑及高效去除水中微量重金属离子性能[J]. 高等学校化学学报, 2022, 43(3): 20210701. |
[5] | 柳雪广, 杨晓珊, 马菁菁, 刘伟生. 铕基金属有机框架材料从混合染料中选择性分离亚甲基蓝[J]. 高等学校化学学报, 2022, 43(1): 20210715. |
[6] | 王婕, 霍海燕, 王洋, 张仲, 刘术侠. 铜箔上原位合成NENU-n系列多酸基MOFs的通用策略[J]. 高等学校化学学报, 2022, 43(1): 20210557. |
[7] | 莫宗文, 张学文, 周浩龙, 周东东, 张杰鹏. 一种多孔配位聚合物的氢键协同客体响应[J]. 高等学校化学学报, 2022, 43(1): 20210576. |
[8] | 常书晴, 辛旭, 黄雅琦, 张信聪, 傅仰河, 朱伟东, 张富民, 李晓娜. Zr基金属有机框架材料的冷热驱动热释电催化性能[J]. 高等学校化学学报, 2021, 42(8): 2558. |
[9] | 王隆杰, 范鸿川, 秦渝, 曹秋娥, 郑立炎. 金属有机框架材料在分离分析领域的研究进展[J]. 高等学校化学学报, 2021, 42(4): 1167. |
[10] | 万月, 宋美娜, 赵美廷. 二维金属有机框架纳米片的合成及在超电容和电催化领域的应用[J]. 高等学校化学学报, 2021, 42(2): 575. |
[11] | 姜沁源, 周晨晖, 蒙海兵, 韩莹, 张如范. 二维金属有机框架材料的合成及电催化应用[J]. 高等学校化学学报, 2021, 42(2): 556. |
[12] | 柯梦婷, 袁江培, 张恒, 方煜. 多孔配位聚合物靶向亚细胞器用于生物成像和诊疗[J]. 高等学校化学学报, 2021, 42(11): 3295. |
[13] | 何小可, 李小云, 王朝, 胡念, 邓兆, 陈丽华, 苏宝连. 金属有机骨架高温自还原制备高性能等级孔碳负载Co基催化剂[J]. 高等学校化学学报, 2020, 41(4): 639. |
[14] | 漆义, 李巧伟. 基于含蒽荧光配体的层柱型金属有机框架的合成及压致变色研究[J]. 高等学校化学学报, 2020, 41(3): 417. |
[15] | 肖宇情,李申慧,汤晶,徐君,邓风. 金属有机框架材料的结构、 动力学行为和主客体相互作用的固体核磁共振研究[J]. 高等学校化学学报, 2020, 41(2): 204. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||